Οι αλλαγές
Βασική αλλαγή είναι ότι επεκτάθηκε το πεδίο εφαρμογής του νόμου σε νέους υπόχρεους. Το πεδίο πλέον είναι τόσο ευρύ που θα πρέπει οποιοσδήποτε φορολογούμενος και ιδιαίτερα αν είναι δημόσιος λειτουργός ή αν συμμετέχει στην διαχείριση δημοσίων κονδυλίων να ψάξει στο άρθρο 1 του νόμου αν και εφόσον έχει υποχρεώσεις δήλωσης περιουσιακής κατάστασης. Βασική αλλαγή επίσης είναι η αλλαγή των πληροφοριών που θα πρέπει να παρέχονται, καθώς πλέον οι υπόχρεοι θα πρέπει να δηλώνουν την περιουσιακή τους κατάσταση όχι κατά τη στιγμή της υποβολής της δήλωσης αλλά κατά τη λήξη του προηγούμενου φορολογικού έτους έτσι ώστε τα στοιχεία των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης να συμβαδίζουν με τα φορολογικά δεδομένα.
Άλλη διαφοροποίηση είναι η ημερομηνία υποβολής της δήλωσης η οποία από 30 Ιουνίου μεταβάλλεται σε “κινητή” με ορίζοντα 3 μήνες μετά την καταληκτική ημερομηνία των δηλώσεων ώστε να δίδεται αυτόματα παράταση εφόσον δοθεί παράταση στις δηλώσεις εισοδήματος. Ως εκ τούτου για το 2014 και εφόσον οι δηλώσεις εισοδήματος ολοκληρώθηκαν στις 15 Ιουλίου, η καταληκτική ημερομηνία υποβολής της δήλωσης περιουσιακής κατάστασης είναι η 15η Οκτωβρίου 2014. Στις σημαντικές αλλαγές κατατάσσονται και οι αλλαγές των προστίμων τα οποία ανάλογα την περίπτωση μπορεί να φθάσουν και τις 100.000 ευρώ για απλή παράλειψη ή 500.000 ευρώ εφόσον υπάρχει δόλος για απόκρυψη περιουσιακού στοιχείου με αξία άνω των 300.000 ευρώ συν τις ποινές φυλάκισης που προβλέπονται.
Επίσης στο νόμο προβλέπονται ποινές και για τρίτους συνυπεύθυνους όπως πχ φυσικά ή νομικά πρόσωπα τα οποία εμποδίζουν ή συμβάλλουν στην μη υποβολή δήλωσης. Εδώ φωτογραφίζονται ενδεχομένως λογιστές ή εταιρίες όπως οι Τράπεζες οι οποίες υποχρεούνται να στέλνουν κατάλογο των υπόχρεων στην Αρχή Καταπολέμησης του Ξεπλύματος Χρήματος και δικηγόροι. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι υπόχρεοι για αναφορές σχετικά με το ξέπλυμα χρήματος (πχ Τράπεζες, λογιστές, δικηγόροι κλπ) υποχρεούνται από το νόμο να στέλνουν αναφορές και για περιπτώσεις πόθεν έσχες.
Επιπροσθέτως παρατηρούμε ότι μειώνεται ο χρόνος αποστολής δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης μετά την απώλεια της ιδιότητας από τα τρία χρόνια, στον έναν, ανάλογα με την περίπτωση, προβλέπονται έλεγχοι με βάση την επικινδυνότητα όπως διενεργούν αυτή τη στιγμή οι Δ.Ο.Υ., ενώ προβλέπεται επίσης απογραφικός έλεγχος για τους αιρετούς κάθε χρόνο ενώ για τους υπόχρεους ιδιώτες δειγματοληπτικά. Τέλος η μεγαλύτερη αλλαγή είναι η πρόσθεση της δήλωσης Οικονομικών Συμφερόντων η οποία μπαίνει για πρώτη φορά στην νομική μας τάξη. Η δήλωση αυτή επίσης αφορά όλους τους υπόχρεους του Ν.3213/2003 και προβλέπεται με το άρθρο 229 του Ν.2481/2014.
Συγκεκριμένα ο νόμος προβλέπει:
Δήλωση οικονομικών συμφερόντων
1. Οι υπόχρεοι σε δήλωση περιουσιακής κατάστασης κατά το ν. 3213/2003, εκτός από την ετήσια δήλωση, υποβάλουν, στην ίδια προθεσμία, δήλωση οικονομικών συμφερόντων των ιδίων και των συζύγων τους, η οποία περιλαμβάνει:
α) τις επαγγελματικές τους δραστηριότητες,
β) τη συμμετοχή τους στη διοίκηση πάσης φύσεως νομικών προσώπων και εταιριών, ενώσεων προσώπων και μη κυβερνητικών οργανώσεων,
γ) οποιαδήποτε αμειβόμενη τακτική δραστηριότητα που αναλαμβάνουν παράλληλα, με την άσκηση των καθηκόντων τους είτε ως υπάλληλοι είτε ως αυτοαπασχολούμενοι,
δ) οποιαδήποτε αμειβόμενη περιστασιακή δραστηριότητα (περιλαμβανομένων της συγγραφικής δραστηριότητας, του διδακτικού έργου ή της παροχής συμβουλών) που αναλαμβάνουν παράλληλα με την άσκηση των καθηκόντων τους, εάν η συνολική αμοιβή υπερβαίνει τις πέ- ντε χιλιάδες (5.000) ευρώ ανά ημερολογιακό έτος,
ε) τη συμμετοχή σε εταιρεία ή κοινοπραξία, όταν αυτή η συμμετοχή ενδέχεται να έχει επιπτώσεις στη δημόσια πολιτική ή όταν δίνει στον υπόχρεο τη δυνατότητα σημαντικής επιρροής επί υποθέσεων της εν λόγω εταιρείας ή σύμπραξης,
στ) για την περίπτωση προσώπων που υπηρετούν σε αιρετή δημόσια θέση, οποιαδήποτε οικονομική υποστήριξη από τρίτους, σε προσωπικό ή σε υλικούς πόρους, που χορηγείται σε συνάρτηση με τη δημόσια δραστηριότητά τους, με ένδειξη της ταυτότητας των τρίτων αυτών, εάν η συνολική αξία υπερβαίνει τις τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ.
ζ) οποιαδήποτε συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα που προκάλεσαν άμεση ή δυνητική σύγκρουση συμφερόντων σε σχέση με τα καθήκοντά τους. Ως σύγκρουση συμφερόντων νοείται η περίπτωση κατά την οποία υπόχρεος έχει προσωπικό συμφέρον που θα μπορούσε να επηρεάσει αθέμιτα την εκτέλεση των καθηκόντων του. Σύγκρουση συμφερόντων δεν υπάρχει στην περίπτωση που ο υπόχρεος αντλεί κάποιο όφελος μόνο ως μέλος του γενικότερου κοινού ή μίας ευρύτερης κατηγορίας ατόμων.
2. Η δήλωση περιλαμβάνει τα συμφέροντα και δραστηριότητες των ανωτέρω περιπτώσεων που αφορούν στο προηγούμενο της υποβολής οικονομικό έτος. Η δήλωση υπογράφεται χωριστά από τον υπόχρεο ή τη σύζυγο για τα στοιχεία εκάστου.
3. Η δήλωση συντάσσεται σε ειδικό έντυπο, το περιεχόμενο του οποίου καθορίζεται με την απόφαση της παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 3213/2003.
4. Στις περιπτώσεις που προβλέπεται κατά το νόμο δημοσιοποίηση των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης, μπορεί, υπό τους ίδιους όρους, να δημοσιοποιηθούν και στοιχεία των δηλώσεων οικονομικών συμφερόντων.
Φυσικά ακόμη δεν υπάρχουν ούτε υποδείγματα της εν λόγω δήλωσης ούτε κάποιος άλλος τρόπος υποβολής, παρόλα αυτά θα πρέπει να περιμένουμε λίγο ούτως ώστε να οριστικοποιηθούν όλα αυτά με σχετικές εγκυκλίους καθώς και το βασικό θέμα του νέου ηλεκτρονικού τρόπου υποβολής της δήλωσης περιουσιακής κατάστασης ένα πάγιο αίτημα το οποία εδώ και καιρό αναμένονταν να προβλεφθεί στο νόμο ώστε να αυτοματοποιηθούν οι διαδικασίες και να είναι πολύ πιο εύκολη η διαδικασία για τους υπόχρεους.