Σχετική εγκύκλιος 28/2013
Α. Με τις διατάξεις του άρθρου πρώτου, της υποπαραγράφου ΙΑ.4 του ν. 4093/2012 «ΑΥΞΗΣΗ ΟΡΙΩΝ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ» από 1.1.2013 ορίστηκαν νέα όρια ηλικίας για τους ασφαλισμένους των ΦΚΑ αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
Σύμφωνα με τις γενικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, όπως διαμορφώθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου πρώτου, υποπαραγράφου ΙΑ4 του ν.4093/2012 οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ δικαιούνται σύνταξη γήρατος:
● Αν έχουν συμπληρώσει το 62 ο έτος της ηλικίας και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης 40 ετών.
● Αν έχουν συμπληρώσει το 67 ο έτος της ηλικίας και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης 15 ετών.
Β. Επί εφαρμογής των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης (άρθρο 14 παρ.2 του ν.1902/1990 όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 5 του ν.3863/2010), αν ο ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση του τελευταίου οργανισμού τον αριθμό ημερών εργασίας ή των ετών ασφάλισης, όπως ορίζονται από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 14 ν.1902/1990 (1500 ημέρες εργασίας εκ των οποίων 500 ημέρες ασφάλισης την τελευταία πενταετία πριν από την διακοπή της δραστηριότητας ή την αίτηση για σύνταξη), αλλά στην περίπτωση αυτή δεν έχει πραγματοποιήσει τον απαιτούμενο από την νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού χρόνο ασφάλισης για την συνταξιοδότηση του λόγω γήρατος ή δεν πραγματοποίησε στην ασφάλιση του τελευταίου οργανισμού τον αριθμό ημερών εργασίας ή ετών ασφάλισης που ορίζονται από τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 14 ν.1902/1990, δικαιούται σύνταξη από τον οργανισμό, στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τις περισσότερες ημέρες εργασίας ή έτη ασφάλισης, στον οποίο δεν περιλαμβάνεται ο τελευταίος, εφόσον:
Ο ασφαλισμένος που αιτείται τη συνταξιοδότηση του λόγω γήρατος έχει συμπληρώσει το όριο ηλικίας που προβλέπεται από τη νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού.
■ Αναλυτικά οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης έχουν δοθεί με την εγκύκλιο 81/2010 του ΟΑΕΕ.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι οι περί διαδοχικής ασφάλισης διατάξεις εφαρμόζονται μόνο όταν επέλθει ο ασφαλιστικός κίνδυνος (εν προκειμένω για το γήρας, να έχει συμπληρωθεί ένα από τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού) και εφόσον ο ασφαλισμένος τις επικαλεστεί με την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης.
■ Σχετικές οι εγκύκλιες Φ61/οικ.497/20-11-1990 και Φ. 1500/οικ.20074/372/20.9.2010 του Υπουργείου.
Αφού διαπιστωθεί η επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου εξετάζονται κατά σειρά:
α) η προϋπόθεση για την κρίση της αρμοδιότητας.
β) η συμπλήρωση των προϋποθέσεων του αρμόδιου οργανισμού για την χορήγηση της απαιτούμενης παροχής.
Στις περιπτώσεις μη συμπλήρωσης της υπό α) ή β) προϋπόθεσης ο τελευταίος ασφαλιστικός Οργανισμός απορρίπτει το συνταξιοδοτικό αίτημα, το οποίο στην συνέχεια εξετάζεται από τον επόμενο ή τους επόμενους κατά φθίνουσα σειρά φορείς. Αυτό επιτυγχάνεται με την έκδοση απορριπτικής απόφασης και την διαβίβαση αυτής .
Γ. Από τον συνδυασμό όσων προαναφέρθηκαν προκύπτει ότι:
όταν ο ΟΑΕΕ είναι τελευταίος φορέας σε αίτημα γήρατος με συνυπολογισμό χρόνου άλλων ταμείων κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης (άρθρο 5 ν.3863/2010) ως όριο διαβίβασης καθορίζεται από 1.1.2013 το 62 ο έτος της ηλικίας ως ένα από τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση που προβλέπονται από την νομοθεσία του.
Δ. Εξαίρεση από το 62ο έτος ως όριο διαβίβασης αποτελούν οι ακόλουθες περιπτώσεις:
1. Ασφαλισμένοι που έχουν συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλικίας τους πριν την έναρξη ισχύος του άρθρου πρώτου, υποπαρ. ΙΑ4 παρ. 1-5 του ν.4093/2012, δηλαδή μέχρι 31.12.2012 Διατηρείται το 60 ο έτος, ως όριο ηλικίας διαβίβασης ακόμη και αν δεν πληρούνται οι χρονικές προϋποθέσεις για λήψη σύνταξης γήρατος κατά το 60ο.
Παράδειγμα 1ο
Ασφαλισμένος με έτος γεννήσεως το 1952, έχει 2 έτη ασφάλισης στο ΙΚΑ και 15 έτη ασφάλισης στον ΟΑΕΕ (τελευταίος φορέας), σύνολο χρόνου ασφάλισης 17 έτη. Υποβάλλει συνταξιοδοτικό αίτημα στον ΟΑΕΕ λόγω γήρατος το 2013 με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης του ΙΚΑ σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης. Ο ασφαλισμένος δεν έχει τις χρονικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης από τον φορέα μας κατά το 60ο έτος της ηλικίας του. Σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν επειδή έχει συμπληρώσει το 60ο έτος κατά το 2012 πριν την έναρξη ισχύος του άρθρου πρώτου, υποπαρ. ΙΑ4 παρ. 1-5 του ν.4093/2012 το αίτημα του θα απορριφθεί και θα διαβιβαστεί στο ΙΚΑ για κρίση χωρίς να επηρεάζεται από την αύξηση του ορίου ηλικίας.
Παράδειγμα 2ο
Ασφαλισμένος με έτος γεννήσεως το 1953, έχει 2 έτη ασφάλισης στο ΙΚΑ και 15 έτη ασφάλισης στον ΟΑΕΕ (τελευταίος φορέας), σύνολο χρόνου ασφάλισης 17 έτη. Υποβάλλει συνταξιοδοτικό αίτημα στον ΟΑΕΕ λόγω γήρατος το 2013 με συμπληρωμένο το 60ο έτος της ηλικίας του με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης του ΙΚΑ σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
Σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν επειδή από 1.1.2013 καθορίστηκε το 62ο έτος ως όριο ηλικίας διαβίβασης το αίτημα θα απορριφθεί και δεν θα διαβιβαστεί στο ΙΚΑ για κρίση.
2. Ασφαλισμένοι που έχουν συμπληρώσει τις κατ΄ έτος προβλεπόμενες προϋποθέσεις των άρθρων 10 ν.3863/2010 και 3996/2011, έχουν δηλαδή κατοχυρωμένο δικαίωμα μέχρι 31.12.2012 το οποίο βάσει της παρ 4 του πρώτου άρθρου ΙΑ4 του ν.4093/2012 δεν θίγεται και μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε και δεν υπάρχει αρμοδιότητα για την απονομή της σύνταξης. Διατηρείται το 60ο έτος, ως όριο διαβίβασης.
Παράδειγμα
Ασφαλισμένη με έτος γεννήσεως το 1953, έχει 33 έτη ασφάλισης στο ΙΚΑ και 3 έτη ασφάλισης στον ΟΑΕΕ (τελευταίος φορέας), σύνολο χρόνου ασφάλισης 36 έτη. Έχει συμπληρώσει τις προϋποθέσεις του 2011 (απαιτούμενα 36 έτη ασφάλισης). Έχει δηλαδή κατοχυρωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα, το οποίο βάσει της παρ 4 του πρώτου άρθρου ΙΑ4 του ν.4093/2012 δεν θίγεται και μπορεί να ασκηθεί με την συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας. Υποβάλλει συνταξιοδοτικό αίτημα το 2013 με την συμπλήρωση του 60ου έτους με συνυπολογισμό του χρόνου του ΙΚΑ βάσει των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης. Ωστόσο ο φορέας μας ως τελευταίος δεν είναι αρμόδιος για την κρίση του αιτήματος διότι η ασφαλισμένη δεν έχει τις 1500 ημέρες εργασίας. Ως εκ τούτου το αίτημα θα διαβιβαστεί για κρίση στο ΙΚΑ με την συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας.
3. Νέες Ασφαλισμένες που θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης σύμφωνα με τις ισχύουσες γενικές, ειδικές η καταστατικές διατάξεις ως μητέρες ανικάνων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων, καθώς και οι χήροι πατέρες (νέοι ασφαλισμένοι) ανικάνων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων.
Διατηρείται το 55ο έτος (πλήρες ποσό) ή το 50ο έτος (μειωμένο ποσό), ως όριο διαβίβασης.
Ευνόητο είναι ότι καθώς οι διατάξεις των νέων ασφαλισμένων είναι κοινές για όλους τους Φορείς Κοινωνινικής Ασφάλισης, τα αιτήματα διαβιβάζονται λόγω έλλειψης αρμοδιότητας.
Α. Με τις διατάξεις του άρθρου πρώτου, της υποπαραγράφου ΙΑ.4 του ν. 4093/2012 «ΑΥΞΗΣΗ ΟΡΙΩΝ ΗΛΙΚΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ» από 1.1.2013 ορίστηκαν νέα όρια ηλικίας για τους ασφαλισμένους των ΦΚΑ αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
Σύμφωνα με τις γενικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, όπως διαμορφώθηκαν με τις διατάξεις του άρθρου πρώτου, υποπαραγράφου ΙΑ4 του ν.4093/2012 οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ δικαιούνται σύνταξη γήρατος:
● Αν έχουν συμπληρώσει το 62 ο έτος της ηλικίας και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης 40 ετών.
● Αν έχουν συμπληρώσει το 67 ο έτος της ηλικίας και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης 15 ετών.
Β. Επί εφαρμογής των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης (άρθρο 14 παρ.2 του ν.1902/1990 όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 5 του ν.3863/2010), αν ο ασφαλισμένος πραγματοποίησε στην ασφάλιση του τελευταίου οργανισμού τον αριθμό ημερών εργασίας ή των ετών ασφάλισης, όπως ορίζονται από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 14 ν.1902/1990 (1500 ημέρες εργασίας εκ των οποίων 500 ημέρες ασφάλισης την τελευταία πενταετία πριν από την διακοπή της δραστηριότητας ή την αίτηση για σύνταξη), αλλά στην περίπτωση αυτή δεν έχει πραγματοποιήσει τον απαιτούμενο από την νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού χρόνο ασφάλισης για την συνταξιοδότηση του λόγω γήρατος ή δεν πραγματοποίησε στην ασφάλιση του τελευταίου οργανισμού τον αριθμό ημερών εργασίας ή ετών ασφάλισης που ορίζονται από τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 14 ν.1902/1990, δικαιούται σύνταξη από τον οργανισμό, στην ασφάλιση του οποίου πραγματοποίησε τις περισσότερες ημέρες εργασίας ή έτη ασφάλισης, στον οποίο δεν περιλαμβάνεται ο τελευταίος, εφόσον:
Ο ασφαλισμένος που αιτείται τη συνταξιοδότηση του λόγω γήρατος έχει συμπληρώσει το όριο ηλικίας που προβλέπεται από τη νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού.
■ Αναλυτικά οδηγίες για την εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης έχουν δοθεί με την εγκύκλιο 81/2010 του ΟΑΕΕ.
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι οι περί διαδοχικής ασφάλισης διατάξεις εφαρμόζονται μόνο όταν επέλθει ο ασφαλιστικός κίνδυνος (εν προκειμένω για το γήρας, να έχει συμπληρωθεί ένα από τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση που προβλέπει η νομοθεσία του τελευταίου οργανισμού) και εφόσον ο ασφαλισμένος τις επικαλεστεί με την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης.
■ Σχετικές οι εγκύκλιες Φ61/οικ.497/20-11-1990 και Φ. 1500/οικ.20074/372/20.9.2010 του Υπουργείου.
Αφού διαπιστωθεί η επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου εξετάζονται κατά σειρά:
α) η προϋπόθεση για την κρίση της αρμοδιότητας.
β) η συμπλήρωση των προϋποθέσεων του αρμόδιου οργανισμού για την χορήγηση της απαιτούμενης παροχής.
Στις περιπτώσεις μη συμπλήρωσης της υπό α) ή β) προϋπόθεσης ο τελευταίος ασφαλιστικός Οργανισμός απορρίπτει το συνταξιοδοτικό αίτημα, το οποίο στην συνέχεια εξετάζεται από τον επόμενο ή τους επόμενους κατά φθίνουσα σειρά φορείς. Αυτό επιτυγχάνεται με την έκδοση απορριπτικής απόφασης και την διαβίβαση αυτής .
Γ. Από τον συνδυασμό όσων προαναφέρθηκαν προκύπτει ότι:
όταν ο ΟΑΕΕ είναι τελευταίος φορέας σε αίτημα γήρατος με συνυπολογισμό χρόνου άλλων ταμείων κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης (άρθρο 5 ν.3863/2010) ως όριο διαβίβασης καθορίζεται από 1.1.2013 το 62 ο έτος της ηλικίας ως ένα από τα όρια ηλικίας για συνταξιοδότηση που προβλέπονται από την νομοθεσία του.
Δ. Εξαίρεση από το 62ο έτος ως όριο διαβίβασης αποτελούν οι ακόλουθες περιπτώσεις:
1. Ασφαλισμένοι που έχουν συμπληρώσει το 60ο έτος της ηλικίας τους πριν την έναρξη ισχύος του άρθρου πρώτου, υποπαρ. ΙΑ4 παρ. 1-5 του ν.4093/2012, δηλαδή μέχρι 31.12.2012 Διατηρείται το 60 ο έτος, ως όριο ηλικίας διαβίβασης ακόμη και αν δεν πληρούνται οι χρονικές προϋποθέσεις για λήψη σύνταξης γήρατος κατά το 60ο.
Παράδειγμα 1ο
Ασφαλισμένος με έτος γεννήσεως το 1952, έχει 2 έτη ασφάλισης στο ΙΚΑ και 15 έτη ασφάλισης στον ΟΑΕΕ (τελευταίος φορέας), σύνολο χρόνου ασφάλισης 17 έτη. Υποβάλλει συνταξιοδοτικό αίτημα στον ΟΑΕΕ λόγω γήρατος το 2013 με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης του ΙΚΑ σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης. Ο ασφαλισμένος δεν έχει τις χρονικές προϋποθέσεις συνταξιοδότησης από τον φορέα μας κατά το 60ο έτος της ηλικίας του. Σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν επειδή έχει συμπληρώσει το 60ο έτος κατά το 2012 πριν την έναρξη ισχύος του άρθρου πρώτου, υποπαρ. ΙΑ4 παρ. 1-5 του ν.4093/2012 το αίτημα του θα απορριφθεί και θα διαβιβαστεί στο ΙΚΑ για κρίση χωρίς να επηρεάζεται από την αύξηση του ορίου ηλικίας.
Παράδειγμα 2ο
Ασφαλισμένος με έτος γεννήσεως το 1953, έχει 2 έτη ασφάλισης στο ΙΚΑ και 15 έτη ασφάλισης στον ΟΑΕΕ (τελευταίος φορέας), σύνολο χρόνου ασφάλισης 17 έτη. Υποβάλλει συνταξιοδοτικό αίτημα στον ΟΑΕΕ λόγω γήρατος το 2013 με συμπληρωμένο το 60ο έτος της ηλικίας του με συνυπολογισμό του χρόνου ασφάλισης του ΙΚΑ σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
Σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν επειδή από 1.1.2013 καθορίστηκε το 62ο έτος ως όριο ηλικίας διαβίβασης το αίτημα θα απορριφθεί και δεν θα διαβιβαστεί στο ΙΚΑ για κρίση.
2. Ασφαλισμένοι που έχουν συμπληρώσει τις κατ΄ έτος προβλεπόμενες προϋποθέσεις των άρθρων 10 ν.3863/2010 και 3996/2011, έχουν δηλαδή κατοχυρωμένο δικαίωμα μέχρι 31.12.2012 το οποίο βάσει της παρ 4 του πρώτου άρθρου ΙΑ4 του ν.4093/2012 δεν θίγεται και μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε και δεν υπάρχει αρμοδιότητα για την απονομή της σύνταξης. Διατηρείται το 60ο έτος, ως όριο διαβίβασης.
Παράδειγμα
Ασφαλισμένη με έτος γεννήσεως το 1953, έχει 33 έτη ασφάλισης στο ΙΚΑ και 3 έτη ασφάλισης στον ΟΑΕΕ (τελευταίος φορέας), σύνολο χρόνου ασφάλισης 36 έτη. Έχει συμπληρώσει τις προϋποθέσεις του 2011 (απαιτούμενα 36 έτη ασφάλισης). Έχει δηλαδή κατοχυρωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα, το οποίο βάσει της παρ 4 του πρώτου άρθρου ΙΑ4 του ν.4093/2012 δεν θίγεται και μπορεί να ασκηθεί με την συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας. Υποβάλλει συνταξιοδοτικό αίτημα το 2013 με την συμπλήρωση του 60ου έτους με συνυπολογισμό του χρόνου του ΙΚΑ βάσει των διατάξεων της διαδοχικής ασφάλισης. Ωστόσο ο φορέας μας ως τελευταίος δεν είναι αρμόδιος για την κρίση του αιτήματος διότι η ασφαλισμένη δεν έχει τις 1500 ημέρες εργασίας. Ως εκ τούτου το αίτημα θα διαβιβαστεί για κρίση στο ΙΚΑ με την συμπλήρωση του 60ου έτους της ηλικίας.
3. Νέες Ασφαλισμένες που θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης σύμφωνα με τις ισχύουσες γενικές, ειδικές η καταστατικές διατάξεις ως μητέρες ανικάνων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων, καθώς και οι χήροι πατέρες (νέοι ασφαλισμένοι) ανικάνων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων.
Διατηρείται το 55ο έτος (πλήρες ποσό) ή το 50ο έτος (μειωμένο ποσό), ως όριο διαβίβασης.
Ευνόητο είναι ότι καθώς οι διατάξεις των νέων ασφαλισμένων είναι κοινές για όλους τους Φορείς Κοινωνινικής Ασφάλισης, τα αιτήματα διαβιβάζονται λόγω έλλειψης αρμοδιότητας.